فهرست مطالب
مچ پا شامل سه استخوان است که به عضلات، تاندون ها و رباط ها وصل هستند. این استخوان ها قسمت پایین پا را به ساق پا متصل می کنند. در قسمت پایین پا دو استخوان به نامهای درشت نی (تیبیا) ونازک نی (فیبولا) وجود دارد. این استخوان ها به استخوان مچ پا یا تالوس در مفصل مچ پا وصل می شوند که امکان حرکت رو به بالا و پایین را به پا می دهند.
حرکاتی مانند ایستادن، راه رفتن، دویدن، شنا کردن و بسیاری از کارهای دیگر نیازمند حرکت مفصل مچ پا هستند. زمانی که مچ پا دچار آسیب یا بیماری شود، درد ناشی از آن می‌تواند تا حدود بسیار زیادی توانایی حرکتی شما را مختل کند.
برامدگی های استخوانی در دو طرف مچ پا که ما میتوانیم ببینیم و انها را احساس کنیم قوزک خارجی و داخلی هستند.
استخوان بیرونی مچ پا است که توسط انتهای دیستال فیبولا تشکیل شده است.
استخوان داخلی مچ پا است که توسط انتهای دیستال تیبیا تشکیل شده است.
از نظر ساختاری میتوان پا را به سه قسمت تقسیم کرد: پشت پا، میان پا و جلوی پا.
پشت پا شامل استخوان تالوس یا مچ پا و کالکانئوس یا استخوان پاشنه پا می باشد. کالکانئوس بزرگترین استخوان پای شماست درحالیکه تالوس بلندترین استخوان پا است. کالکانئوس به استخوان تالوس در مفصل ساب تالار وصل است که اجازه حرکت چرخشی را به پا می دهد. پشت پا، میان پا را در مفصل تارسال عرضی به مچ پا متصل می کند.
میان پا شامل پنج استخوان مچ پایی می باشد: استخوان ناویکولار، کوبوئید و سه استخوان کونیفرم. میان پا، از طریق عضلات و رباطها، جلوی پا را به پشت پا متصل می کند. میان پا، قوس کف پا را شکل می دهد و هنگام راه رفتن یا دویدن بعنوان ضربه گیر عمل می کند. میان پا از طریق پنج مفصل کف پایی به جلوی پا متصل است
جلوی پا شامل استخوان های انگشتان می باشد از جمله : استخوان های بند انگشت، استخوان های کف پا و استخوان های سزامویید. استخوان های بند انگشت در قسمت پنجه پا به استخوانهای کف پا از طریق مفاصل انگشت به یکدیگر وصل می شوند. هر انگشتی سه استخوان بند انگشت و دو مفصل دارد اما شست پا دو استخوان بند انگشت، دو مفصل و دو استخوان کوچک گرد کنجدی دارد که باعث حرکت بالا و پایین انگشت می شوند. استخوانهای سزامویید یا کنجدی استخوان هایی هستند که در درون یک تاندون روی یک برجستگی استخوانی رشد می کنند.
اولین استخوان کف پا که به شست پا متصل می شود کوتاهترین و کلفت ترین استخوان کف پا می باشد. این استخوان محل اتصال چندین تاندون است ، و به علت تحمل وزن بدن استخوان مهمی محسوب میشود.
للیگامان ها یا رباط ها نوارهای بافتی بسیار محکمی هستند که به استخوان های دو طرف مفاصل متصل شده و موجب می شوند استخوان ها در کنار هم باقی مانده و از هم دور نشوند. رباط ها از طرف دیگر موجب می شوند تا استخوان های تشکیل دهنده مفاصل فقط در جهات خاصی حرکت کرده و مانع از حرکات استخوان ها در بعضی جهت ها میشوند.
رباط ها یا لیگامان ها شبیه زردپی یا تاندون ها هستند با این تفاوت که تاندون ها موجب اتصال عضلات به استخوان شده ولی رباط ها استخوان ها را به یکدیگر متصل میکنند با این حال بافت تشکیل دهنده آنها شبیه به هم بوده و از فیبرهای کلاژن تشکیل شده اند. رباط هایی که استخوان های مچ پا را بهم متصل می کنند در دو دسته داخلی و خارجی قرار گرفته اند.
رباطی که در قسمت داخلی مچ پا قرار دارد ، رباط دلتوئید می‌نامند. این رباط در بالا به لبه پایینی قوزک داخلی می چسبد و در پایین به استخوان های تالوس، کالکانئوس و ناویکولار متصل می شود و خود از قسمت های متفاوتی تشکیل شده است.
در قسمت خارجی سه رباط قرار گرفته اند که عبارتند از:
درست در بالای مچ پا هم استخوان های تیبیا و فیبولا توسط رباط های محکمی به یکدیگر متصل میشوند که عبارتند از:
لیگامان تیبیوفیبولار قدامی تحتانی یا Anterior inferior tibiofibular ligament
Posterior inferior tibiofibular ligament یا لیگامان تیبیوفیبولار خلفی تحتانی
Posterior fibular ligament یا لیگامان فیبولار خلفی
Transverse ligament یا لیگامان عرضی
Interosseous ligament یا لیگامان بین استخوانی
محلی را که در بالای مچ پا استخوان های تیبیا و فیبولا در کنار هم قرار می گیرند سین دسموز یا syndesmosis می گویند که سین دسموز یک مفصل است ولی حرکت زیادی ندارد.
در اطراف مفاصل مچ پا پرده بافتی وجود دارد که به آن کپسول مفصلی می گویند. سطح داخلی کپسول مفصلی از لایه دیگری به نام پرده سینوویال پوشیده شده است که مایع سینوویال را می سازد . مایع سینوویال یا همان مایع مفصلی مایع لغزنده و لزجی است که در داخل کپسول مفصلی قرار دارد و وظیفه آن لیز و لغزنده کردن سطوح غضروفی و همچنین تغذیه سلول های غضروف مفصل است. رباط های اطراف مفصل محکم به کپسول مفصلی چسبیده اند و در واقع جزئی از آن هستند.
مهمترین تاندون پا تاندون آشیل است. این تاندون قویترین تاندون بدن است که در پشت و بالای مچ پا قرار دارد. تاندون یا زردپی آشیل از پایین ترین قسمت عضلات گاستروکنمیوس و سولئوس به بالا و پشت استخوان پاشنه یا کالکانئوس متصل می شود. وظیفه این تاندون پایین آوردن مچ پا است.
عضلات خارجی یا اکسترنسیک پا به عضلاتی میگویند که در ناحیه ساق قرار دارند ولی تاندون های آنها با عبور از مچ پا به استخوان های کف پا متصل می شوند. این تاندون ها در سه دسته از اطراف مچ پا عبور می کنند:
سه تاندون فلکسور بلند شست و فلکسور بلند انگشتان و تیبیالیس خلفی از پشت قوزک داخلی عبور کرده و به کف پا می روند. این تاندون ها در حین عبور از زیر قوزک داخلی از داخل یک تونل عبور میکنند که سقف آن یک باند بافتی پهن و محکم به نام فلکسور رتیناکولوم است. از زیر فلکسور رتیناکولوم شریان تیبیال خلفی و عصب تیبیال هم عبور می کند.
سه تاندون اکستانسور بلند شست و اکستانسور انگشتان و تیبیالیس قدامی از جلوی مچ پا عبور کرده و به پشت پا می رسند. این تاندون ها در حین عبور از جلوی آن از زیر نوار بافتی پهنی به نام اکستانسور رتیناکولوم عبور میکند.
این نوار بافتی مانع از دور شدن تاندون ها از مچ پا در حین انقباض آنها می شود. اکستانسور رتیناکولوم خود از دو باند فوقانی و تحتانی تشکیل شده است.
دو تاندون پرونئال بلند و کوتاه در حین عبور از مچ پا از زیر قوزک خارجی عبور می کنند. در حین عبور از این ناحیه، تاندون ها از زیر نوار بافتی عبور می کند. این نوار بافتی مانع از جابجایی تاندون ها در مسیر قوسی شکل خود از زیر قوزک خارجی می شوند.
راجع به آناتومی ستون فقرات بیشتر بخوانید
دیدگاه خود را درج کنید