آناتومی قفسه سینه

آناتومی قفسه سینه

آناتومی قفسه سینه

قفسه سینه یک محفظه استخوانی-غضروفی قابل ارتجاع است که به شکل مخروط ناقص بوده و جایگاه قرارگیری قلب ، ریه ها ، مری و نای است و از مهره‌ها ، دنده‌ها و جناغ سینه تشکیل شده ‌است. قسمت باریک آن در بالا می‌باشد؛ ولی این باریکی توسط کمربند شانه‌ای و عضلات متصل به آن پوشیده شده‌ است. همچنین قفسه سینه قسمتی از تنه است که بین ریشه گردن و شکم قرار دارد. قفسه سینه از جلو توسط جناغ و غضروف‌های دنده‌ای ، در طرفین توسط دنده‌ها و در پشت توسط دوازده مهره سینه‌ای تشکیل می‌گردد. این فضا دارای دهانه ورودی و دهانه خروجی می‌باشد که دهانه ورودی آن از دنده اول و غضروف آن در طرفین ، دسته Manubrium استخوان جناغ در جلو و مهره اول سینه‌ای در عقب تشکیل شده و به طرف جلو شیب دارد. این دهانه کلیوی شکل بوده و قطر عرضی آن ۱۰ سانتی متر و قطر جلویی پشتی آن پنج سانتی‌متر می‌باشد.

 

دنده ها

تعداد ۱۲ جفت دنده در ساختار قفسه سینه شرکت دارند و قوسی شکل هستند. هر دنده دارای یک تنه ‌است و دو انتهای قدامی و خلفی ، دو سطح داخلی و خارجی و دو کنار فوقانی و تحتانی دارد. انتهای خلفی دنده‌ ها با زوائد عرضی مهره های پشتی و تنه مهره‌ها مفصل می‌شود.

دنده های حقیقی: انتهای قدامی در هفت زوج دنده اول به‌ وسیله غضروف، مستقلاً به جناغ سینه متصل می‌شوند. این دنده‌ها را دنده‌های حقیقی (True ribs) می گویند.

دنده های کاذب: سه زوج دنده بعدی یعنی شماره‌های ۸ , ۹ , ۱۰ با کمک غضروف به دنده بالاتر متصل می‌شوند، لبه دنده‌ای (Costal margin) را تشکیل می‌دهند و دنده‌های کاذب (false ribs) نامیده می‌شوند.

 

 

غضروف های دنده ای

برای اینکه نفس بکشیم ریه ها نیاز به جابه جایی دارند . هنگامی که نفس را به داخل می دهیم قفسه سینه نیز باز می شود . برای این کار گاهی نیاز است دنده ها حرکت کنند که غضروف ها این کار را میسر می کنند. غضروف ها نرم ترین ماده شناخته شده در مفاصل هستند که دنده را به قفسه سینه و قفسه سینه را به ترقوه متصل میکنند. مفاصل بین دنده ها و غضروف ها مفاصل دنده ای – غضروفی نام دارند؛ هفت غضروف اول به جناغ سینه می پیوندند، سه غضروف بعدی در هر طرف به غضروف بالایی خود پیوند خورده و غضروف های دنده آخر از طرفین آزاد هستند.

 

جناغ سینه
استخوان جناغ خود از اتصال سه قسمت تشکیل شده‌است:

دسته: پهن‌ترین و قوی‌ترین بخش جناغ سینه است و به استخوان ترقوه ، غضروف دنده اول و نیمی از غضروف دنده دوم ، متصل می‌گردد. بخش فوقانی دسته را بریدگی بالاجناغی یا بریدگی ژوگولار می‌گویند.

تنه: بلندترین بخش جناغ سینه است که در کناره‌های طرفی دارای یک نیم بریدگی در بالا (محل اتصال غضروف دنده ای دوم) ، یک نیم بریدگی در پایین (محل اتصال غضروف دنده ای هفتم) و چهار بریدگی در حد واسط این دو (محل اتصال غضروف‌های دنده ای ۱ تا ۶) می‌باشد. در محل مفصل شدن تنه و دسته جناغ ، زاویه ‌ای به نام زاویه لوئیس قرار گرفته‌است که مقداری به جلو تحدب دارد و دنده دوم سینه نیز به کناره آن از دو طرف متصل می‌گردد.

زائده خنجری: زائده کوچک خنجر مانندی است که در بخش تحتانی جناغ سینه قرار دارد. این زائده از جنس غضروف بوده و با یک مفصل ثابت به جناغ متصل شده‌است. در افراد مسن تمام این زائده یا بخش‌هایی از آن که نزدیک به تنه هستند ، استخوانی می ‌شوند.

 

 

چگونگی حرکت دنده ها حین تنفس

دنده‌ها در وضعیت استراحت طبیعی ، به‌ طور مایل به سوی پایین کشیده شده‌اند و به این ترتیب، موجب می‌شوند که استخوان جناغ سینه به طرف عقب یعنی به سوی ستون فقرات برود. هنگامی که قفسه سینه بالا برده می ‌شود ، دنده‌ ها تقریباً به‌ طور مستقیم به طرف جلو برآمدگی پیدا می‌کنند، بطوریکه استخوان جناغ نیز به طرف جلو و دور از ستون فقرات حرکت می‌کند و در جریان دم عمیق در مقایسه با بازدم عمیق ضخامت قدامی خلفی قفسه سینه را حدود ۲۰ درصد بیشتر می‌کند.

دنده‌ها در جریان بازدم متوجه پایین هستند و عضلات بین دنده‌ای خارجی طویل شده و در جهت رو به جلو و رو به پایین کشیده شده‌اند. به تدریج که این عضلات منقبض می‌شوند، دنده‌های فوقانی را نسبت به دنده‌های تحتانی به طرف جلو می‌کشند و این امر مانند اهرمی بر روی دنده‌ها عمل کرده و آن‌ها را به طرف بالا می‌کشد و از این راه موجب دم می‌شود. عضلات بین دنده‌ای داخلی دقیقاً در جهت مخالف یعنی به عنوان عضلات بازدمی عمل می‌کنند، زیرا زاویه قرار گرفتن آن‌ها بین دنده‌ها در جهت مخالف بوده و موجب حرکت دنده‌ها در جهت مخالف می‌شوند.

 

 

عضلات قفسه سینه

  • ماهیچه سینه‌ ای بزرگ : عضله‌ ای است بادبزنی شکل از دنده‌های حقیقی قفسه سینه، جناغ سینه و ترقوه مبدأ گرفته و به استخوان بازو متصل می‌گردد و موجب نزدیک شدن بازو به تنه می‌شود.
  • ماهیچه سینه‌ ای کوچک : عضله ‌ای سه گوش که در زیر عضله سینه ‌ای بزرگ قرار دارد، از سطح خارجی دنده‌های سوم، چهارم و پنجم به زائده غرابی استخوان کتف می‌چسبد، و دنده‌ها بالا برده یا شانه را به جلو می‌آورد.
  • ماهیچه زیرترقوه : از سطح فوقانی دنده اول به سطح تحتانی استخوان ترقوه می‌چسبد و دنده را بالا برده یا ترقوه را به طرف پایین می‌کشد.
  • ماهیچه دندانه ‌ای پیشین : از ۸–۱۰ دنده اول شروع شده و به کنار داخلی استخوان کتف متصل می‌گردد و شانه را به جلو و پایین می‌آورد.
  • ماهیچه میان ‌دنده : فضای بین دنده‌ها را اشغال نموده، جزء عضلات تنفسی محسوب می‌شوند و دنده‌ها را بهم نزدیک می‌سازند و شامل سه عضله به شرح زیر می‌باشند:
  1. ماهیچه میان‌ دنده برونی : از کنار تحتانی دنده فوقانی به طرف پایین و جلو سیر کرده و به کنار فوقانی دنده تحتانی می‌چسبد و در عمل دم تنفس شرکت دارد.
  2. ماهیچه میان‌دنده درونی: نسبت به عضله خارجی، عمقی‌تر است و مسیر آن به طرف عقب و پایین می‌باشد و از دنده فوقانی به دنده تحتانی متصل می‌گردد و در مجاورت جناغ سینه تا زاویه دنده ‌ای ادامه داشته و بعد از آن غشایی می‌گردد و در عمل بازدم تنفس شرکت دارد.
  3. درونی‌ترین ماهیچه میان‌دنده: هم جهت با الیاف عضله بین دنده‌ای داخلی است و به نظر می‌رسد که از آن منشأ گرفته باشد و در ½ میانی فضای بین دنده ‌ای قرار دارد.

 

 

پرده دیافراگم

این عضله مهم‌ ترین عضله تنفسی می ‌باشد ، قفسه سینه را از حفره شکمی جدا می‌کند، برخی از اعضاء مهم بدن از قبیل آئورت، مری، بزرگ سیاهرگ زیرین، سوراخ‌هایی را به ترتیب در برابر مهره ۱۲، مهره ۱۰، مهره ۸ سینه‌ای در پرده دیافراگم ایجاد کرده و از آن عبور می‌کنند. دیافراگم به ترتیب به زائده خنجری، ۶ دنده تحتانی و غضروف‌های آن‌ها و تنه مهره‌های اول تا سوم کمری متصل شده و گنبدی شکل است.

 

 

علت تغییر شکل قفسه سینه

بیماری اسکولیوز خمیدگی ستون مهره ای به راست و چپ می باشد ؛ در این بیماری قفسه سینه تغییر شکل پیدا نموده و یک شانه از شانه دیگر بالاتر قرار میگیرد و از پشت دنده های یک طرف بر آمده تر نسبت به طرف دیگر می باشد ؛ در سینه پهن , قفسه سینه از جلو به عقب فشرده و به حالت کتابی مشاهده می شود ؛ در سینه قیفی در پایین جناغ سینه فرورفتگی شبیه به قیف است در سینه کبوتری قسمت تحتانی جناغ سینه شبیه به سینه کبوتر برآمدگی دارد .

 

راجع به آناتومی مچ دست بیشتر بخوانید 

  • اشتراک گذاری:

1 دیدگاه

دیدگاه خود را درج کنید